Raynoud hastalığı, 1862 yılında Raynoud tarafından keşfedilmiştir. Raynoud hastalığı, genellikle (%80) 20-40 yaş arası kadınlarda görülür. İlerleyici bir hastalıktır ve işlevsel bozukluklara yol açabilir. Raynoud hastalığının başlangıcı genelde yavaş seyreder. Soğuk mevsimlerde belirtileri artar.
Raynoud Hastalığının Belirti ve Bulguları Nelerdir?
Raynoud, özellikle el ve ayaklardaki küçük atar damar ve kılcal damarları etkiler. Bu damarların daralması sonucu bu damarlara giden kan akımı azalır. Buna bağlı olarak el ve ayaklarda soluk bir görüntü, soğukluk, morarma ve ısı değişiklikleri görülür. Bu değişiklikler en sık duygusal durum (ruh hali) değişikliklerinde ve soğuk mevsimlerde ortaya çıkar. Kişi sıcak bir ortama girdiğinde ise aniden parmaklarda ısınma ve şişme görülebilir.
Hastalığın başlangıcında her iki elin parmak uçları etkilenirken hastalık ilerledikçe ellerde daha yaygın bir bölüm etkilenir. İlk başta parmak uçlarının rengi soluklaşır, daha sonra belirtilere morarma, soğukluk, uyuşma ve ağrı da eklenir. Daha ileri dönemde ise ağrı, karıncalanma, uyuşma, zonklama ve kırmızılık görülür.
Raynoud Hastalığı ile Raynoud Fenomeni’nin Arasındaki Fark Nedir?
Raynoud hastalığında görülen bu belirti ve bulgular başka hastalıklardan veya sorunlardan dolayı ortaya çıkabilir. Travma, kaza, tıkayıcı atar damar hastalığı, romatoid artrit, skleroderma, sistemik lupus eritematosus gibi dokusal hastalıklar, bazı ilaçların yan etki göstermesi ve vibrasyon yapan aletlerle çalışma sonucunda görülen Raynoud hastalığı: Raynoud Fenomeni olarak adlandırılır.
Raynoud Hastalığı’nın Tedavisi Nedir?
Raynoud hastalığında uygulanan tedavinin amacı belirti ve bulguları hafifletmektir. Uygulanan ilaç tedavisinde; düz kasların gevşetilmesi, spazmın çözülmesi, kan damarlarının gevşetilip rahatlaması, soğukta geçirilen atakların durdurulması veya kısaltılması, damar içi düz kaslarının ve el-parmak kaslarının gevşemesi planlanır.
Sempatektomi denilen bir diğer tedavi yöntemi de kullanılmaktadır. Ancak işlemden birkaç yıl sonra belirtiler tekrar açığa çıkabilmektedir.
Raynoud hastalığı olan hastalar öncelikle sigara içmeyi bırakmalıdır. Sigara damar yapısını bozan ve hastalığı şiddetlendiren maddeler içerir. Hastalar soğuktan iyi bir şekilde korunmalıdır. Kış mevsiminde kalın giyinmeli, gerekirse iki kat eldiven ve çorap giymelidirler. Buzluktan donmuş bir yiyecek alırken bile eldiven kullanmaları gerekir.
Raynoud hastası olan kişiler ilaç kullanırken dikkatli olmalı, damarlara istenmeyen etki oluşturup hastalığı şiddetlendirecek ilaçlardan (doğum kontrol) olabildiğince uzak durmalılar ve doktorlarına danışılmalıdır. Ayrıca Raynoud Hastalığını tetikleyen faktörlerden biri de strestir. Hastalar stresten uzak, sakin bir hayat sürmeyi sağlamalıdırlar.